Powiat Lubiński zajmuje powierzchnię 712 km².

Powiat zamieszkuje 106 150 mieszkańców (według ostatnich dostępnych danych GUS tj.31.12.2019 r.).

W skład Powiatu Lubińskiego wchodzą:

• gminy miejskie: Lubin
• gminy miejsko-wiejskie: Ścinaw.
• gminy wiejskie: Lubin, Rudna
• miasta: Lubin, Ścinawa

Powiat Lubiński graniczy z powiatami: wołowskim, górowskim, głogowskim, polkowickim oraz legnickim. Powiat Lubiński obejmuję swym zasięgiem: Gminę miejską Lubin o powierzchni 41 km², co stanowi 6% powierzchni powiatu. Gminę wiejską Lubin - o powierzchni 290 km2, co stanowi 41% powierzchni powiatu, Gminę miejsko-wiejską Ścinawa o powierzchni 164 km², co stanowi 23% powierzchni powiatu. Gminę Rudna - o powierzchni 217 km², co stanowi 30% powierzchni powiatu.

POŁOŻENIE

Pod względem podziału administracyjnego Powiat Lubiński, jako jeden z 26 powiatów Dolnego Śląska został powołany w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej, położony jest w północnej części województwa dolnośląskiego na Wysoczyźnie Lubińskiej i zajmuje on powierzchnię 712 km², co stanowi 3,7% obszaru Dolnego Śląska. Północne rejony Powiatu Lubińskiego obejmują Wzgórza Polkowickie. Od północy sąsiaduje z powiatami: głogowskim i górowskim, od południa z legnickim, od wschodu z wołowskim, a od zachodu z polkowickim. Naturalną granicę wschodnią powiatu, na odcinku ok. 57 km, wyznacza Odra płynąca w szerokiej dolinie. Administracyjnie w skład Powiatu Lubińskiego wchodzą gmina miejska Lubin, gmina miejsko-wiejska Ścinawa i dwie gminy wiejskie: Lubin i Rudna. Siedzibą władz powiatowych jest miasto Lubin.

RZEŹBA TERENU

Ukształtowanie powierzchni terenu Powiatu Lubińskiego jest zróżnicowane. W części północnej powiatu (obszar Gminy Rudna) występuje rzeźba terenu z licznymi wzgórzami, poprzecinanymi siecią dolin rzecznych. We wschodniej części Powiatu Lubińskiego (obszar Gminy Ścinawa) zarysowuje się krajobraz typowo nizinny.

Cały obszar jest lekko pofałdowany, poprzecinany w części zalewowej starorzeczami. Jest to teren częściowo zalesiony, znacznie zaludniony o charakterze rolniczym.W części zachodniej i południowo-zachodniej (obszar Gminy wiejskiej i miejskiej Lubin) można wyróżnić wyraźnie zaznaczające się formy denudacyjne. Krajobraz zachodniej i południowo-zachodniej części Gminy Lubin, cechuje się pagórkami o łagodnych stokach z zaznaczonymi szerokimi dolinami.

HISTORIA

Trudno jest podsumować zwięźle dotychczasowy stan naszej wiedzy o najdawniejszych dziejach Powiatu Lubińskiego. Okolice Lubina należą niestety do słabiej pod tym względem przebadanych obszarów Dolnego Śląska, mimo iż występuje tu dużo stanowisk z wszystkich epok i okresów. Pradzieje obecnego Powiatu Lubińskiego są ściśle powiązane z najstarszą przeszłością Śląska i sięgają IV okresu epoki kamiennej, zwanej paleolitem schyłkowym datowany na około 12 tyś. lat p.n.e.

KULTURA

Powiat Lubiński był zawsze w swojej historii świadkiem współistnienia różnych narodowości i kultur, które wniosły w jego pejzaż bogactwo i różnorodność życia, tworząc specyficzną i barwną mozaikę społeczno-kulturową.

Ze względu na położenie geograficzne i administracyjne na naszym terenie przecinały się drogi różnych sąsiadujących grup etnicznych i wytwarzanych przez nie kręgów kulturowych czy religijnych. Równocześnie w nauce przyjmuje się powszechnie, że tereny, na których przenikały się różne kręgi kulturowe, są najbardziej interesujące pod względem poznawczym, rodzą się na nim ciekawe postacie, które potrafią czerpać z różnych tradycji. Dziś w dalszym ciągu na terenach powiatu przecinają się wpływy rosyjskiego, ukraińskiego, czeskiego, niemieckiego i polskiego kręgu kulturowego.

KLIMAT

Powiat Lubiński w całości wchodzi w skład śląsko-wielkopolskiego regionu klimatycznego. Podobnie jak prawie cały Dolny Śląsk, znajduje się on w zasięgu klimatu przejściowego. Jest to, bowiem najdalej na zachód wysunięta dzielnica polska, w której są równie silne zarówno wpływy oceaniczne, jak i kontynentalne.

Stąd też dość często trafiają się tutaj duże wahania ciśnienia atmosferycznego i temperatury powietrza, nawet w ciągu jednego dnia. W Powiecie Lubińskim średnia roczna temperatura powietrza jest najwyższa w Polsce i wynosi nieco powyżej +8 C. To samo dotyczy okresu ciepłego: kwiecień-wrzesień, kiedy to przekracza ona +14 C. Średnia temperatura lipca waha się w granicach od + 17 C do + 19 C.

INSYGNIA POWIATOWE

Herb Powiatu Lubińskiego nawiązuje do znaku osobistego księcia Henryka Brodatego (1163-1238), jako historyczny, istotny element godła Dolnego Śląska. Nawiązuje do historycznego piastowskiego dziedzictwa kulturowego tej ziemi, jak i funkcjonującej tu heraldyki co najmniej od XIII wieku (czarnego półksiężyca barkiem ku podstawie z takimże krzyżem kawalerskim zaćwiczonym pośrodku) oraz do symbolu miedzi, głównego metalu pozyskiwanego w Lubińsko-Głogowskim Zagłębiu Miedziowym (okrąg czerwony z takimże krzyżem kawalerskim u dołu).

Tarcza herbowa w kształcie tarczy hiszpańskiej. Podstawowymi barwami herbów dolnośląskich były złoto, czerń i srebro, które to barwy ustalono już przed 1279 rokiem.

Barwy herbu Powiatu Lubińskiego:

• SREBRO - pole srebrne herbu symbolizuje pozyskiwany tu ten szlachetny kruszec dający Polsce drugie miejsce w świecie pod względem jego wydobycia. W heraldyce może być zastąpiony kolorem białym.
• CZERWIEŃ - symbolizuje miedź, oznacza ponadto odwagę, męstwo, moc, waleczność, krew wylaną w służbie ojczyzny, z żywiołów ogień.
• CZERŃ - symbolizuje bogactwo, usposobienie melancholijne, żałobę, ziemię, diament, żelazo.

GOSPODARKA

Powiat Lubiński jest zasobny w złoża surowców mineralnych takich jak: rudy miedzi, węgiel brunatny, anhydryty, kruszywa naturalne, surowce ceramiczne i inne. Jednak podstawą rozwoju gospodarczego jest eksploatacja rud miedzi.

W Lubinie ma swoją siedzibę KGHM „Polska Miedź” S.A. Ta górnicza spółka jest potentatem w produkcji miedzi i srebra na świecie. Jej dynamiczny rozwój doprowadził do przekształcenia gospodarki regionu w oparciu o najnowsze technologie. Poza przemysłem miedziowym na terenie Powiatu Lubińskiego funkcjonują zakłady przemysłu odzieżowego, energetycznego, transportu i budownictwa oraz wiele mniejszych firm z zakresu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej.

ROLNICTWO

Udział użytków rolnych w ogólnej powierzchni Powiatu Lubińskiego wynosi około 40098 ha tj. 56% powierzchni Powiatu Lubińskiego (według stanu na dzień 31.12.2019 r.). W skali województwa dolnośląskiego daje 3,6% wszystkich użytków rolnych. W południowej części Powiatu Lubińskiego przewagę mają krajobrazy równin peryglacjalnych, o lekkich lub średnich glebach pseudobielicowych, wytworzonych z glin zwałowych, dość urodzajnych. Natomiast w zachodniej i północnej części, okalają obszary o krajobrazach starych moren, kemów z dominacją gleb bielicowych wytworzonych z piasków luźnych, słabo gliniastych. Gleby te wymagają starannej uprawy i dobrego nawożenia. Najmniej urodzajne, piaszczyste gleby występują w dość szerokim pasie, który znajduję się na zachodzie powiatu i ciągnie się aż po Łużyce. W znacznej mierze są to tereny Borów Dolnośląskich. W strukturze zasiewów dominuje uprawa zbóż (74%), ziemniaków (9,5%) i roślin przemysłowych (9,1%). Z grubsza biorąc, cały Powiat Lubiński pod względem wartości glebowej należy do średnich na Dolnym Śląsku, chociaż część obszarów wybitnie rolniczych posiada gleby żyzne.

LASY

Lasy są najbardziej naturalną, od wieków nierozerwalnie związaną z krajobrazem Polski formacją przyrodniczą. Las jest najlepiej zorganizowanym typem roślinności w naszej strefie klimatycznej. Zbiorowiska leśne doskonale odzwierciedlają ekologiczny potencjał środowiska fizyczno-geograficznego.

Lasy obejmują 31% ogólnej powierzchni całego powiatu. Udział ten jest bardzo podobny do udziału lasów na Dolnym Śląsku - 29%. Największe zalesienie występuje w gminie wiejskiej Lubin - 38% powierzchni gminy zaś o 2% mniejsze w gminie Rudna. W gminie Lubin przeważają lasy pełniące funkcję wodonośne. W gminie Rudna dominują lasy gospodarcze. Natomiast gmina Ścinawa na swojej powierzchni zawiera ich 15%. Dominują tu lasy wodonośne. Największy udział z panujących gatunków drzew leśnych w drzewostanach ma sosna i stanowi w całym nadleśnictwie około 80%, z gatunków liściastych największy udział ma dąb około 10%.

Powstanie LGOM-u spowodowało wylesienie 986ha lasu przez budowę zbiorników osadowych „Gilów” (obecnie nieczynny) i „Żelazny Most” (największy w Europie”, których wpływ na okoliczne lasy uznany jest za szkodliwy).

DEMOGRAFIA

Obszar Powiatu Lubińskiego, według danych GUS we Wrocławiu z 2018 roku zamieszkuje 106,254 tys. osób, co stanowi około 3,7% ludności województwa dolnośląskiego. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 149 osób na 1 km2. Powiat Lubiński wyróżnia się także wysokim poziomem urbanizacji, gdyż przeszło 74% ludności zamieszkuje w miastach.

ZABYTKI

Na terenie Powiatu Lubińskiego odnotowano 219 zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków województwa dolnośląskiego na dzień 31.12.2019 r. Z tego 23 obiekty znajduje się na terenie gminy miejskiej Lubin, a 76 - na terenie gminy wiejskiej Lubin, 39 położonych jest w granicach administracyjnych gminy Rudna, a 81 - na obszarze gminy Ścinawa.

PRZYRODA

Obszar Powiatu Lubińskiego jest geomorfologicznie urozmaicony, co sprzyja zróżnicowaniu, a miejscami nawet mozaikowatości, występujących tu ekosystemów i siedlisk. Jednocześnie jest to teren co najmniej od XVIII wieku poddawany silnej i wielokierunkowej antropopresji, w tym oddziaływaniom osiedleńczo-urbanizacyjnym, przemysłowym i rolniczo-hodowlanym, zmieniającym trwale potencjalne zbiorowiska roślinne i pobudzającym ekspansję siedlisk zastępczych, wtórnych i antropogenicznych. Ponad połowa powierzchni powiatu reprezentuje więc siedliska i ekosystemy nieklimaksowe, o silnie zaburzonej lub jeszcze niewykształconej (równowadze).

TURYSTYKA

Na terenie Powiatu Lubińskiego wytyczono odcinek paneuropejskiej Drogi św. Jakuba - dawnego szlaku pielgrzymkowego, który prowadzi z Europy wschodniej do Santiago de Compostela w Hiszpanii. Odcinek biegnący przez powiat lubiński nosi nazwę Miedzianej Drogi św. Jakuba i łączy się z Drogą Dolnośląską. Na trasie szlaku leżą miejscowości: Ścinawa - Siedlce - Lubin - Gorzyca - Brunów - Chocianów. Ponadregionalne (krajowe) szlaki turystyczne na terenie powiatu, związane z historią Polski to: szlak Odry (niebieski), szlak Dziadoszan – projektowany (czerwony).

Powiat Lubiński obejmuje atrakcyjny pod względem turystycznym obszar, co stało się podstawą do wytyczenia na jego terenie kilku lokalnych szlaków pieszych. Układ tras przedstawia się następująco: szlak leśny (zielony), szlak zabytków (żółty), szlak polskiej miedzi (niebieski).

Tereny w Powiecie Lubińskim są bardzo lesiste, lekko pagórkowate, z bardzo dużą ilością ścieżek leśnych i polnych oraz rozbudowaną siecią dróg lokalnych, na których rowerzyści mogą się czuć bezpiecznie. Szlaki rowerowe: dookoła Lubina (niebieski), czerwony (Ścinawa), zielony (Raszówka-Gorzelin-Lubin-Obora).

TRANSPORT I KOMUNIKACJA

Przez terytorium Powiatu Lubińskiego przebiegają międzynarodowe szlaki komunikacyjne, łączące Powiat Lubiński ze stolicami krajów Europy południowej (Praga, Belgrad, Wiedeń) oraz Europy zachodniej (Berlin, Paryż, Bruksela), jak i szlaki krajowe do Wrocławia, Opola, Warszawy, Zielonej Góry, Szczecina, Poznania i innych miast. Ważnymi dla Powiatu Lubińskiego węzłami komunikacyjnymi są Lubin, Ścinawa i Rudna - Gwizdanów, przez którą przebiega magistrala kolejowa Górny Śląsk-Szczecin.

W Lubinie funkcjonuje port lotniczy o statusie lotniska międzynarodowego. Na terenie lotniska istnieje posterunek graniczny, umożliwiający odprawy celne i paszportowe (po uprzednim 48 godzinnym uprzedzeniu).

W Ścinawie znajduje się port rzeczny na Odrze. Dzięki położeniu wzdłuż Odry, Ścinawa  w najbliższych latach ma także szansę stać się ważnym węzłem komunikacyjnym, co wiąże się z ogólnopolskim programem kompleksowego zagospodarowania Odry-program ODRA 2006.